MEME FİBROKİSTİK HASTALIĞI
Tek bir kistin ya da birçok küçük kistlerin meydana getireceği palpabl kitlelerdir. Fibrokistik hastalık tanımı bir çok meme patolojisini içinde barındıran çok geniş bir tanımlamadır.
Ekseriya bilateraldir. Artmış overian hormonların etkisiyle meydana gelirler. Memenin tüm kısımlarında olabilecekleri gibi en çok üst dış kadranda bulunur. 3 mm. nin altındakilere mikrokist, üstündekilere makrokist denir.
F.M. de sınırları keskin olmayan, lastik kıvamında nodülarite olarak ele gelir. Her iki memeyi beraber tutabilir.
20 yaş civarında………….. Mezoplastik evre
30 yaş civarında………….. Adenosiz (Sklerozan) ductal hiperplazi
40 yaş civarında………….. Kistik evre oluşur
Makrokistik Hastalık; Çapları 3 mm’den 5-6 cm’ye kadar varan, bir memede ya da iki memede bir ya da birden çok kistler bulunur. Kist içeriğinin rengi çok değişik olabilir. Kistik hastalıkta patolojik incelemelerde;
- Kör (blunt) kanallar
- Mikrokistler
- Apokrin epiteli
- Adenozis
- Papillomatozis saptanır.
Nadiren soliter kistin içinde karsinoma gelişebilir.
Makroskopik kistlerin ilk tedavisi aspirasyondur. Aspirasyon sonrası kist tamamen kaybolursa hasta kontrollere çağrılarak takip edilir. Eğer sıvı gelmez ya da sıvı geldiği halde geride kitle kalırsa ya da 2 ay sonra hasta kontrole geldiğinde tekrar sıvı toplandığı görülürse biyopsi yapılması gerekir. İlk aspirasyonda sıvının kanlı gelmesi de karsinoma olasılığını arttırdığı için biyopsi mutlaka yapılmalıdır.
Memenin kistik hastalıkları ile meme karsinomu arasında doğrudan bir ilişki saptanamamıştır. Ancak soliter kisti olan kadınlarda meme karsinomasına rastlanma oranı olmayanlara göre daha yüksek bulunmuştur (2 kat).
Kanser riski displazi varlığında artar. Fibrokistik hastalığa bağlı oluşan ağrı menstrual siklusunun ikinci yarısında artar ve menstruasyonun başlaması ile azalır. Analjezikler ağrının giderilmesinde faydalıdır, sıvı toplanmasının giderilmesinde diüretikler faydalı olabilir.
Kistik hastalık memenin en sık rastlanan benign hastalığıdır. Kadınlarda % 35 oranında rastlanır. Orta yaşta daha sık görülür (% 60). En çok 30 yaş ile menopoz (50) arasında görülür.
Kistlerde cerrahi tedavi-biyopsi endikasyonları:
- >4 cm. kist varsa (bağıl)
- Rekürren kist varlığında
- Duvar düzensizliği olan kist
- Aspirasyonda kanlı sıvı gelmesi
- Ailede Meme Ca. öyküsü olması